Gerrymandering

Midterms 2014

Elke twee jaar worden er congresverkiezingen gehouden en wanneer deze niet samenvallen met presidentsverkiezingen (die zijn om de vier jaar), wordt er gesproken van midterm elections. Tijdens deze midterms wordt een derde van de Senaat en alle leden van het Huis van Afgevaardigden gekozen, allemaal direct door de bevolking. Daarnaast vinden er ook nog gouverneursverkiezingen plaats, dit jaar in 36 staten.

Het congres (Huis van Afgevaardigden + Senaat), de 'wetgevende macht', is belangrijk voor de president om beleid uit te voeren en zowel de Democraten als de Republikeinen doen er alles aan om de meerderheid in 'het Huis' en de Senaat te krijgen/behouden. Momenteel bezitten de Democraten de meerderheid in de Senaat, terwijl het Huis in handen van de Republikeinen is, en ondanks het feit dat het hele Huis wordt gekozen in november 2014, is het nu al duidelijk dat de Republikeinen de meerderheid zullen behouden. De reden hiervoor heeft te maken met een frappant fenomeen: gerrymandering. 

Gerrymandering

De Nederlandse benaming is kiesrechtgeografie en komt neer op het creatief indelen van kiesdistricten om voor de zittende partij voordeel te behalen. Elke staat is verdeeld in districten en elk district wordt vertegenwoordigd door een lid in het Huis van Afgevaardigden. Om de tien jaar, na de volkstelling, worden de districten opnieuw ingedeeld, oorspronkelijk met het idee om een juiste afspiegeling van de bevolking te behouden. Die herverdeling (die in nagenoeg alle gevallen door de machthebbers van de staat wordt gemaakt) wordt echter al sinds jaar en dag op een slinkse manier gebruikt om de verkiezingen te beïnvloeden.

Het plaatje laat duidelijk zien wat het principe is: door de indeling aan te passen, verandert de uitslag drastisch. Een gebied of wijk waar de tegenpartij duidelijk overheersend is, wordt bijvoorbeeld ingedeeld in één (veelal apart gevormd) congresdistrict, dat als verloren wordt beschouwd. Alle omliggende districten hebben dan geen 'last' van al die tegenstemmers zodat er een veilige marge voor de zittende partij ontstaat. Een andere tactiek is het versplinteren van zo'n gebied, zodat elk groepje stemmers in een ander district (waar de zittende partij dominant is) terecht komt en al die stemmen zo verloren gaan.  

Mag dat??

Ja, dat mag. De term ontstond al in 1812, toen gouverneur Elbridge Gerry van Massachusetts de districten op een (voor zijn partij) voordelige manier herindeelde. Een bepaald district kreeg de vorm van een salamander en dat inspireerde een journalist tot gerrymandering. (In andere landen zijn overigens ook talloze voorbeelden van 'kiesrechtgeografie' te vinden.)   

Het wordt pas niet toegestaan als het aantal inwoners/stemgerechtigden per district enorm verschilt, maar verder zijn er weinig beperkingen. Het leidt dan ook tot idioot gevormde districten. Bekijk hier maar eens een lijst van de ten most gerrymandered congresdistricten. 

4 november 2014

Nu hebben de Democraten de pech dat de Republikeinen na de midterms van 2010 de meerderheid van het Huis wonnen en de districten toen (na de volkstelling) weer mochten worden heringedeeld. Een zeer sterk staaltje gerrymandering volgde, en niet zonder resultaat. Twee jaar later behaalden de Democraten meer stemmen (49% tegen 48,2%) maar met gemak behielden de Republikeinen de controle over het Huis (233 tegen 195 zetels). Een vreemd gegeven in een democratie! 

Met diezelfde indeling zal er dus ook dit jaar geen grote verschuiving van de macht plaatsvinden in het 'Huis'. In de Senaat is het een compleet ander verhaal. Elke staat heeft twee senatoren en deze worden direct gekozen door de inwoners van de staat (voor een termijn van 6 jaar). Voor de Democraten wordt het spannend, maar voor Obama is het te hopen dat ze de meerderheid in de Senaat kunnen behouden, aangezien hij nu al zo vaak overhoop ligt met het congres. Michelle Obama benadrukte deze week dan ook het belang van de aankomende congresverkiezingen in een videoboodschap (link). 

______________________________________

link - 'Now That's What I Call Gerrymandering!' - over midterms 2012

link - Huidige stand van zaken m.b.t. peilingen Senaatsverkiezingen 2014 

Hillary 2.0

Hillary 2.0

Deze week was Hillary Clinton te gast bij 'The Daily Show' en natuurlijk stond de vraag of ze zich kandidaat gaat stellen centraal. Ontspannen lachte en grapte ze mee en voedde ze alle speculaties door samen met Jon Stewart een checklist te doorlopen of ze geschikt is voor het hoogste ambt. Erg leuk om te zien, maar het uitgebreidere web-interview (hier volledig te zien) was eigenlijk interessanter dan het grollende (op tv uitgezonden) gedeelte, omdat het inmiddels overduidelijk is dat ze feitelijk al is begonnen met haar tweede gooi naar het presidentschap.

Het serieuzere tweede gedeelte gaf namelijk een inkijk in wat voor campagne Clinton gaat voeren en hoe goed ze zich lijkt te voelen. Waar ze tijdens haar campagne tegen Barack Obama in 2008 vaak enigszins krampachtig overkwam, maakt ze nu een veel rustigere indruk. Na de verwerking van die verloren campagne en met haar ervaring als Minister van Buitenlandse Zaken is ze een erg complete, inhoudelijk sterke kandidaat, en daardoor zeer gevaarlijk voor de Republikeinen.

Israël / MH17

Zodra het tijdens een campagne over buitenlandpolitiek zal gaan, heeft Clinton al een voorsprong door haar kennis en achtergrond. Meestal wordt er zelfs een heel presidentsdebat gewijd aan foreign policy en tijdens het interview met Stewart liet ze zien hoe ze omgaat met controversiële onderwerpen als het conflict in het Midden-Oosten: gedecideerd maar met gevoel voor nuance (wel vanuit de Amerikaanse visie). Natuurlijk is 'The Daily Show' voor haar een relatief veilige setting, maar ook in andere recente interviews vind ik de manier waarop ze betrokken, geroutineerd (en soms met humor) reageert op allerlei verschillende onderwerpen indruk maken.

Zo werd Clinton afgelopen donderdag ook geïnterviewd en moest ze noodgedwongen kort na het neerhalen van vlucht MH17 reageren op dit drama (clip). Haar reactie laat wederom zien dat ze niet alleen erg veel kennis bezit op het gebied van het buitenland maar ook niet bang is stelling te nemen. Door de rol die ze als Secretary of State gespeeld heeft op het internationale podium kan Clinton op elke actuele situatie inhoudelijk reageren. Het is te hopen dat ze dit midden in een verhitte presidentscampagne op dezelfde manier blijft doen, aangezien de druk dan natuurlijk immens toeneemt.

Gaffe

Helemaal vlekkeloos zijn de afgelopen maanden ook niet verlopen voor de oud-senator van New York. Zo veel media-aandacht resulteert onvermijdelijk in een gaffe (blunder/fout). Sprekend over de financiële situatie van het echtpaar Clinton, nam ze de term dead broke in haar mond toen ze beschreef hoe zij en haar man na het verlaten van het Witte Huis nagenoeg platzak waren. Het kwam haar op flink wat kritiek te staan, gezien de vele miljoenen die Bill & Hillary de jaren daarna verdienden met speeches en boeken.

Hillary erkende haar fout, ook bij 'The Daily Show' ("an inartful use of words") en koppelde de uitspraak vakkundig aan haar betrokkenheid bij de inkomensongelijkheid in Amerika. Ook dit wijst erop dat de campagnemodus van Clinton al gevonden is en ze zich niet snel uit de tent laat lokken (door de uitspraak bijvoorbeeld te verdedigen en de situatie erger te maken).

Ready for Hillary

Hillary lijkt er echt klaar voor en haar miljoenen supporters ook. Het Super-PAC 'Ready for Hillary' maakte vorige week bekend het afgelopen kwartaal 2,5 miljoen dollar te hebben opgehaald (hier blogpost over campagnegeld en PAC's). Een deel van de Democraten roept nog om een tegenkandidaat in de vorm van de progressieve senator Elizabeth Warren. Warren lijkt (vooralsnog) geen enkele intentie te hebben om zich te kandideren en hoewel ze onder 'anti-establishment-Democraten' aardig wat supporters heeft is ze in mijn ogen te activistisch en ideologisch om een breed draagvlak te creëren. Vicepresident Joe Biden heeft laten doorschemeren wellicht een derde poging te wagen, maar zeker met Hillary in deze vorm maakt hij geen serieuze kans.

Hillary Clinton is ouder, wijzer en meer ervaren dan in 2008 en komt zelfverzekerder dan ooit over. Daarnaast is de invloed van het feit dat Amerika mogelijk voor het eerst op een vrouw kan stemmen niet te onderschatten. Als ze op stoom blijft, kunnen de Republikeinen hun borst natmaken (en hopen dat de aanhoudende impopulariteit van President Obama de Democraten blijft tegenwerken), want wie het ook tegen Hillary Clinton gaat opnemen: het wordt een zeer pittige kluif.

_________________

link - eerdere blogpost over Hillary Clinton en haar politieke leven
link - website Super-APC 'Ready for Hillary'

Rand Paul

Zo vader, zo zoon

Van alle mogelijke presidentskandidaten, is senator Rand Paul de vreemde eend in de bijt. De oogarts (!) is opmerkelijk eerlijk voor een politicus, wijkt vaak af van zijn Republikeinse partijgenoten en bespreekt onderwerpen die andere politici niet aan durven te raken. Het zijn allemaal eigenschappen die zijn vader, oud-presidentskandidaat Ron Paul, ook heeft en net als zijn vader krijgt hij weinig steun van de gevestigde orde. De opstandige 'Tea Party'-beweging omarmt zijn eigengereide visie echter wel en op dit moment bevindt hij zich in een positie waarin Paul senior zich nooit bevond: Rand Paul is de koploper in de peilingen bij de Republikeinen.

De voorsprong is weliswaar nipt (hier de tussenstand) en heeft ook te maken met zijn (vroege) zichtbaarheid in de media, maar bijzonder is het zeker, aangezien Rand Paul vanwege zijn afwijkende standpunten met regelmaat als 'onverkiesbaar' wordt bestempeld.

Kentucky

In 1988 kwam Rand (toen 25 jaar) voor het eerst in aanraking met de politieke wereld, toen hij als vrijwilliger betrokken was bij de presidentiële campagne van zijn vader. Ron Paul was toen namens de Libertarian Party presidentskandidaat en behaalde uiteindelijk 0,47% van de stemmen. Later keerde Ron terug naar de Republikeinen (ook als congreslid van Texas) en deed hij in 2008 en 2012 mee met de voorverkiezingen. De onverschrokkenheid waarmee zijn vader tijdens die campagnes en als congreslid impopulaire en gedurfde standpunten verdedigde (in tegenstelling tot zijn partij en president in was hij bijvoorbeeld al vanaf het begin fel tegen de oorlog in Irak) is ook terug te zien bij Rand Paul.

Sinds 2010 is hij senator van Kentucky en ondanks zijn vele conservatieve standpunten (hij wil abortus verbieden, is 'pro-gun' en wil geen bemoeienis van de overheid) schroomt ook hij niet om tegen zijn partij in te gaan. Zo is hij tegen militair ingrijpen in Syrië en heeft hij felle kritiek op de War on Drugs.

War on Drugs

Rand Paul pleit voor een andere aanpak van het drugsprobleem. De strenge wetten zorgen ervoor dat drugsgebruik en -bezit wordt bestraft met zware gevangenisstraffen (en in Amerika betekent dit ook verlies van stemrecht, in sommige staten zelfs voor altijd). In een gepassioneerd betoog voor de Senaatscommissie benoemde Paul de effecten van deze aanpak en sprak hij over een aantal controversiële zaken, zoals de reden achter het feit dat driekwart van de drugsgerelateerde gevangenen Afro-Amerikaans of Latino is. Onder blanken is er evenveel drugsgebruik, zo gaf hij aan, maar in arme wijken worden jongeren veel sneller opgepakt en berecht.

Obama, die toegegeven heeft in zijn jeugd cocaïne gebruikt te hebben en zich ook heeft uitgesproken over dit onderwerp, kwam ook voor in zijn verhaal. Paul vertelde dat hij blij was dat Obama destijds niet is opgesloten en sprak twee zinnen uit die wel eens als een boemerang terug kunnen komen tijdens de Republikeinse voorverkiezingen:

"And I think, what a tragedy it would have been, had he gone to prison. What a tragedy it would have been if America wouldn't have gotten to see Barack Obama as a leader."

(hier het volledige betoog, ± 5 min. en de moeite waard)

De Republikeinse strijd

Paul's eerlijkheid is zeker een risicofactor, maar maakt hem wel een interessante kandidaat. Zijn recente zichtbaarheid in de media en positie in de peilingen zorgen er al voor dat andere mogelijke kandidaten hun pijlen op hem richten. Deze week nog viel Rick Perry (hier blogpost over deze cowboy) hem bijvoorbeeld hard aan op zijn buitenlandvisie (link naar artikel).

Waar de voorverkiezingen bij de Democraten pas interessant lijken te worden als Hillary een misstap maakt of zich toch bedenkt, ziet het ernaar uit dat we ons kunnen opmaken voor een open, onvoorspelbare en boeiende strijd aan de Republikeinse kant. Het wachten is op de officiële aankondiging, maar op Rand Paul kunnen we alvast rekenen.

Marco Rubio

The Republican Savior 

Begin vorig jaar werd werd hij nog gezien als de absolute topfavoriet voor de Republikeinse presidentsnominatie. 'TIME' bombardeerde hem zelfs tot de redder van zijn partij. Een zeer ongemakkelijk moment tijdens een belangrijke, live uitgezonden toespraak gooide echter flink wat roet in het eten, waardoor de Cubaans-Amerikaanse senator Marco Rubio de afgelopen periode druk bezig is geweest om zich terug naar de top van de peilingen te vechten.

Dat hij zijn zinnen nog steeds op het presidentschap heeft gezet, is overduidelijk. In april dit jaar werd bekend dat het hoofd van zijn staf, Cesar Conda, vertrekt en senior adviser wordt van het pro-Rubio actiecomité 'Reclaim America PAC' (hier een nieuwsartikel erover en hier blogpost over PAC's).

Rubio is jong, zeer conservatief en de knuffel-latino van de populistische 'Tea-party'-beweging in Amerika en hij maakt zeker een goede kans op de nominatie, ondanks zijn waterfiasco op live televisie (waarover later meer).

Florida

De Cubaanse ouders van Rubio kwamen eind jaren '50 naar Florida, waar Marco in 1971 werd geboren. Op zijn 28e won hij al zijn eerste verkiezing en kwam hij namens zijn thuisstaat in het Huis van Afgevaardigden, waar zijn conservatieve reputatie snel groeide. Na aan aantal succesvolle herverkiezingen maakte Rubio bekend dat hij senator van Florida wilde worden, en ook hierin slaagde hij.

Sinds 2010 heeft Marco Rubio met zijn stemgedrag als senator (wat betreft geijkte thema's als abortus, wapenbezit en belastingen) vele rechtse Republikeinen voor zich gewonnen en zich gepositioneerd als de conservatieve hoop voor de toekomst. Het kwam dus ook niet als een grote verrassing dat hij werd uitgekozen om de traditionele reactie van zijn partij op de jaarlijkse 'State of the Union' van president Obama uit te spreken, live op televisie.

Watergate

Het is de belangrijkste toespraak van zijn leven. Direct na Obama's 'State of the Union' begint Marco Rubio met de Republikeinse reactiespeech en al vanaf de start maakt hij een zenuwachtige indruk. Na enkele minuten is duidelijk te merken dat hij last krijgt van een droge mond en op een gegeven moment krijgt hij de woorden niet eens meer duidelijk uitgesproken.

Miljoenen kijkers zien de paniek in Rubio's ogen toenemen tot het moment komt dat hij iets ogenschijnlijk onschuldigs MOET doen: een slokje water nemen. De manier waarop hij dit doet - reiken naar het waterflesje en een slok nemen zonder het oogcontact met camera te verbreken - is echter zo paniekerig en onhandig dat niemand meer op de inhoud van de speech let (kijk hier en oordeel zelf).

Onwards

Het was sneu voor hem, maar politiek is keihard: ook achteraf had iedereen het alleen maar over de wanhopige slok water van de Republikeinse favoriet. De late-night hosts wisten er wel raad mee (hier een compilatie) en binnen zijn partij vroeg men zich af of Rubio wel bestand is tegen de enorme druk van een presidentiële campagne.

Toch heeft hij zich aardig herpakt en lijkt de jonge senator nog steeds vastberaden om zich te kandideren. Zijn recente speeches en interviews richten zich op de landelijke politiek en als het om lastige onderwerpen gaat, is hij zó behoedzaam dat het soms vreemd overkomt. Zo weigerde hij onlangs de vraag te beantwoorden of hij wel eens marihuana heeft gerookt. Stephen Colbert maakte de reactie belachelijk (link) en liet ook meteen zien dat het waterincident voorlopig nog niet vergeten is.

Voor Marco Rubio is het te hopen dat zijn imago volledig is hersteld als de voorverkiezingen beginnen en dat de cover van 'TIME' achteraf niet als een vloek wordt beschouwd.  

The magic number: 270

Electoral college

In Amerika win je de presidentsverkiezingen bij het behalen van minimaal 270 electoral votes. Dit systeem zorgt ervoor dat je de verkiezingen kunt winnen, terwijl je landelijk minder stemmen hebt gekregen dan je tegenstander. In het Nederlands wordt er gesproken over 'kiesmannen' en de verdeling van die kiesmannen heeft een grote invloed op de campagne. De presidentskandidaten kiezen de staten waar ze campagne voeren nauwkeurig uit, aangezien sommige staten een beslissende rol hebben. Andere staten krijgen daarentegen nooit kandidaten te zien, omdat de uitkomst van tevoren al vast staat.

Texas stemt bijvoorbeeld al decennia op een Republikein en aangezien de electoral votes (zoals bij bijna alle staten) allemaal naar de winnaar gaan, heeft het voor een Democratische kandidaat weinig zin om er tijdens een presidentscampagne veel tijd te 'verdoen'. De focus op de swing states (staten die op voorhand nog geen winnaar kennen) en de scheve verdeling van kiesmannen komt het principe dat elke stem gelijk is niet ten goede.

Your vote counts!

De opzet werd al in 1787 (voorafgaand aan de eerste presidentsverkiezingen) bedacht met het idee om de valkuilen van een landelijke verkiezing te vermijden. Door alle staten kiesmannen te geven, werd voor elke staat een gewicht gecreëerd en zouden kleine staten bijvoorbeeld niet worden genegeerd. Daarnaast was het oorspronkelijk zo dat een kiesman geacht werd om een betere afweging te maken dan het volk. Inmiddels is het een meer symbolische functie geworden waarbij een kiesman niet afwijkt van de stemuitslag. Het basisprincipe en de verdeling is wel gebleven.

Elke staat krijgt voor elk lid van het congres (Huis van Afgevaardigden en Senaat) een kiesman. Omdat iedere staat twee senatoren heeft en minstens één lid van het Huis, hebben zelfs de kleinste staten minimaal drie kiesmannen en verschilt het aantal inwoners per kiesman enorm: in Wyoming staat één kiesman voor 140 duizend inwoners en in New York voor 520 duizend inwoners. Het ´gewicht´ van je stem kan dus bijna verviervoudigen door naar een andere staat te verhuizen. (hier een precieze verdeling per staat).

2000 BUSH / GORE

Tijdens de historische verkiezingen van 2000 kreeg Al Gore ruim een half miljoen stemmen méér dan George W. Bush. De idiote verkiezingsnacht leverde nog geen winnaar op, aangezien niemand de 270 kiesmannen had bereikt. Alles draaide uiteindelijk om de 25 kiesmannen van Florida. Het verschil was zo nipt dat er een hertelling werd uitgevoerd, maar na een gecompliceerde strijd waarbij vele advocaten en rechters betrokken waren, bepaalde het Hooggerechtshof uiteindelijk dat de hertelling stopgezet moest worden. Bush won Florida officieel met 537 stemmen verschil en werd pas vijf weken na de verkiezingsdag verklaard tot President-elect (vermakelijke tv-film hierover: Recount).

Popular vote

Dit was de vierde keer in de geschiedenis dat de winnaar de popular vote verloor en je kunt je afvragen waarom er wordt vastgehouden aan deze omslachtige verkiezingsstructuur. Los van de vraag hoe effectief het ontstane tweepartijenstelsel in Amerika is (gebrek aan nuance, polariserende machtsstrijd congres) zou een verkiezing waarbij het totale aantal stemmen centraal staat in mijn ogen eerlijker en veel duidelijker zijn (en de opkomst, nu meestal rond de 55%, verhogen). De kiesmannen kunnen proportioneel verdeeld of desnoods afgeschaft worden. Een staat kan dan nog steeds worden ´gewonnen´ maar alle stemmen die nu verloren gaat tellen dan in ieder geval weer mee, en ook nog even zwaar. Zo zou zelfs een Democraat in Texas weer achter het principe kunnen staan dat elke stem telt.