TRUMP

Heel veel mensen (2) hebben mij gevraagd hoe groot de kans is dat Trump herkozen wordt. Aan harde voorspellingen doe ik sinds 2016 maar niet meer, maar de realiteit is dat Trump vooralsnog flinke kans op winst heeft. In een aantal cruciale staten, die onverwacht naar Trump gingen en hem de overwinning bezorgden, krijgt hij namelijk nog steeds genoeg steun. Een herhaling van het scenario waarbij Trump wint terwijl hij de popular vote verliest (Hillary Clinton kreeg landelijk 3 miljoen stemmen meer), is zeker niet ondenkbaar. Het verschil tussen popular en electoral vote kan zelfs nog groter worden, als zijn Democratische tegenstander met nóg meer verschil wint in staten als Californië.

Welke staten maakten dan het verschil en waarom? En wat maakt Trump daar dan populair? Om dat uit te leggen, gaan we even terug naar 2016.

2016 & de peilingen

Bijna iedereen rekende op een historische dag: de eerste Madam President. 92% kans op winst had Hillary Clinton, zo schatte The New York Times in. Het is dan ook logisch dat het overheersende verhaal de dag na de verkiezingen ging over hoe ‘de peilingen er compleet naast zaten’ (link NRC). De nuance raakte hierdoor enigszins verloren. De landelijke peilingen voorspelden correct dat Clinton meer stemmen zou krijgen dan Trump. De uiteindelijke uitslag: Clinton 48,2%, Trump 46,1%. Amerika werkt echter met een Electoral College (link) en dat was gunstig voor Trump: hij won! Een redelijk specifieke doelgroep had veel invloed op die uitslag: de zogenaamde white working class.

Deze kiezers worden vooral vertegenwoordigd in de Rust Belt van Amerika; staten als Wisconsin, Michigan, Ohio en Pennsylvania. In die staten bleken de peilingen de steun voor Trump te onderschatten. Michigan en Wisconsin stemmen al decennia Democratisch, en in bijna alle scenario’s werd er gerekend op winst van Clinton. Wisconsin werd door Hillary Clinton zelfs overgeslagen tijdens de campagne. Trump deed het in die staten een stuk beter dan verwacht, en won al die staten uiteindelijk nipt. Met 77.744 stemmen meer, verspreid over Pennsylvania, Wisconsin en Michigan, had Hillary Clinton de verkiezingen gewonnen!

Working class hero

Hoewel de meningen verschillen over hoe strak je de begrippen working class en middle class kunt definiëren, kun je wel stellen dat Trump populair is onder ‘blanke arbeiders zonder vervolgopleiding’. Een indicatie: onderzoek van Pew Research Center na de verkiezingen (link) toonde het verschil bij de categorie ‘White, non-college grad’: 28% Clinton, 64% Trump. Waarom is deze doelgroep zo gecharmeerd van Donald Trump?

De industriële sector in die Rust Belt heeft al jaren last van banenverlies en economische achteruitgang (o.a. door automatisering). Dit zorgt voor frustratie en wantrouwen in de regering. Bij een deel van de bevolking leidt die frustratie (al dan niet gecombineerd met racisme) ook tot angst voor immigranten. In 2016 raakte Donald Trump een snaar, terwijl er weinig enthousiasme voor Hillary Clinton was. Zij had het o.a. over klimaatverandering, buitenlandbeleid en feminisme, terwijl Trump hen direct aan leek te spreken.

America First

Een aantal van de belangrijke factoren die meespeelden op een rij:

• America First -> Trump riep dat hij banen en fabrieken terug naar Amerika zou brengen.
• Anti-immigranten -> De felle retoriek van Trump richting immigranten en Mexicanen sloeg aan. (“THEY TOOK OUR JOBS!”)
• Anti-elite -> Ze reageerden positief op Trump als buitenstaander met straight talk (versus hoogopgeleide, elitaire politici uit de gevestigde orde zoals Clinton). 

Daarnaast werd onderschat hoeveel first time voters Trump op de been zou brengen. Juist die groep blijft uit het zicht van veel peilingen. En ondanks het feit dat de Rust Belt nog steeds banen verliest en de gevolgen van Trumps importheffingen op de lange termijn niet goed uit lijken te pakken (stijgende prijzen die doorbelast worden naar de consument), gaat het goed met de Amerikaanse economie. En met dat feit, dat in essentiële staten zorgt voor aanhoudende steun, zal Trump vol vertrouwen de campagne ingaan.

Impeachment

Natuurlijk hangt de herverkiezing van Trump af van veel meer zaken. Deze maand gaat de volgende fase van de afzettingsprocedure in; er zal gestemd worden in het Huis van Afgevaardigden. Als het Huis instemt met de twee aanklachten (‘obstruction of Congress’ en ‘abuse of power’), wat hoogstwaarschijnlijk gebeurt vanwege de meerderheid van de Democraten, is de Senaat aan de beurt. Daar zou dan begin 2020 een onderzoek/proces starten, waarna 2/3 van de Senaat vóór moet stemmen om Trump ook echt af te zetten. Mede vanwege de Republikeinse meerderheid daar, is de kans op die uitkomst zeer klein.

Dan gaat het dus meer om de beeldvorming erna. Trump zal in ieder geval hard roepen dat hij is vrijgepleit en de aandacht weer willen verschuiven naar de economie. Met die economie in zijn broekzak kan Trump dus nog steeds hopen op een herhaling van het scenario uit 2016. Blijkbaar accepteren veel kiezers een corrupte, narcistische leugenaar als president, zolang hij blijft schreeuwen over banen, muren, immigranten en FAKE NEWS.   


___________________________________________________

Links / aanvullende informatie:

Boekentip: American Carnage: On the Front Lines of the Republican Civil War and the Rise of President Trump (Tim Alberta)
LINK - ‘The magic number: 270‘ - Eerdere blogpost over werking Electoral College.
LINK - Clip van Michael Moore, die precies voorspelde hoe Trump ging winnen.
LINK - Onderzoek van Pew Research Center na de verkiezingen van 2016.
LINK - Artikel over hoe belangrijk de working class is voor het electoraat van Trump: